Iedereen die ooit een AFAS-implementatie heeft begeleid, kent het moment. Alles lijkt klaar. De inrichting klopt, de koppelingen zijn getest, en het team wil maar 1 ding: live. Toch wringt er iets. Want hoewel AFAS doet wat het moet doen, weet je nog niet of het in de praktijk ook werkt zoals je hebt bedoeld. En precies daar gaat het vaak mis.
Daarom neem ik je in deze blog mee in hoe je testen niet ziet als hindernis, maar als onmisbare stap richting een stabiele en succesvolle livegang.
Niet testen is niet sneller
Organisaties die onder tijdsdruk live gaan zonder grondig te testen, betalen de rekening later. Fouten duiken niet op in de testomgeving, maar in het dagelijks werk van medewerkers. Denk aan verlof dat niet goed wordt verwerkt, rapportages die verkeerde cijfers tonen of workflows die blijven hangen. Problemen die je live moet oplossen kosten tijd, frustratie en vertrouwen.
De gedachte dat testen een vertraging is, klopt alleen op papier. In de praktijk is het juist het tegenovergestelde: wie goed test, voorkomt dat nazorg verandert in schadebeperking.
Testen gaat niet over techniek, maar over gedrag
Een veelgemaakte fout is dat testen wordt gezien als een technische controle. ‘Werkt de koppeling?’ of ‘Komt de loonstrook goed door?’. Maar goed testen draait om de vraag: werkt het proces zoals de gebruiker het ervaart?
Een medewerker die iets niet snapt, meldt zich niet bij de projectleider, maar bij HR of Finance. Of erger nog: hij bedenkt zijn eigen oplossing. Daarom moet testen altijd plaatsvinden met de mensen die AFAS straks gebruiken. Zij zien wat een functioneel beheerder of consultant vaak over het hoofd ziet.
De kracht van goed testen in 1 overzicht
| Wat je doet | Wat het oplevert |
| Testen met echte gebruikers | Inzichten in hoe AFAS in de praktijk werkt |
| Uitzonderingen meenemen | Minder verrassingen na livegang |
| Bevindingen vastleggen en prioriteren | Snellere en gerichtere verbeteringen |
| Testomgeving schoon en actueel houden | Betrouwbare resultaten |
| Tijd reserveren voor hertesten | Zekerheid dat fouten écht zijn opgelost |
Testen is samenwerken, niet controleren
Een testfase werkt alleen als iedereen snapt wat zijn rol is. De projectleider zorgt voor planning en overzicht, functioneel beheer bewaakt de inhoud, en eindgebruikers brengen de praktijk in. Zie het als een samenwerking waarin iedereen een stukje van de puzzel legt.
Wat ik vaak zie gebeuren: functioneel beheer maakt een testscript, de rest van de organisatie ziet het als iets technisch en haakt af. Dat is zonde, want juist de dialoog tussen ‘de knop’ en ‘de praktijk’ zorgt voor kwaliteit. Laat iemand van HR of Finance meedenken over scenario’s, bespreek wat logisch voelt, en leg vast wat beter kan.
Maak testen tastbaar
Een goed testproces hoeft niet zwaar te zijn. Het wordt overzichtelijk als je werkt in concrete stappen:
- Start met een plan
Leg vast wat je wilt testen, wie dat doet en wanneer. Een test is pas waardevol als je vooraf weet wat je wilt leren. - Gebruik herkenbare scenario’s
Laat gebruikers werken vanuit hun eigen werksituatie. Hoe vragen ze verlof aan? Hoe verwerken ze een mutatie? Dat levert relevante feedback op. - Noteer bevindingen slim
Niet alleen wat er fout gaat, maar waarom. Gaat het om inrichting, communicatie of gebruikersinzicht? - Prioriteer samen
Niet alles hoeft direct opgelost. Begin met wat cruciaal is voor een soepele livegang. - Reflecteer en documenteer
Gebruik de testresultaten als startpunt voor beheer. Zo bouw je kennis op voor de volgende release of uitbreiding.
Functioneel beheer als regisseur van kwaliteit
De testfase is het moment waarop goed functioneel beheer het verschil maakt. Niet door zelf alles te testen, maar door de testaanpak te coördineren. Dat betekent zorgen dat er een actuele testomgeving is, dat gebruikers de juiste rechten hebben, en dat de bevindingen worden opgevolgd.
Een goed functioneel beheerder denkt vooruit: Wat zegt dit probleem over ons proces? Moeten we iets aanpassen in de inrichting, of juist in de werkwijze? Die vragen maken testen waardevol. Het gaat niet om het vinden van fouten, maar om het verbeteren van de werking.
Testen als onderdeel van volwassen implementeren
Wie testen serieus neemt, ziet het niet als projecttaak, maar als onderdeel van professionaliteit. Testen hoort bij elke verandering, groot of klein. Of het nu gaat om een nieuwe inrichting, een update of een procesaanpassing: zonder test weet je niet wat de impact is.
Een volwassen organisatie test niet omdat het moet, maar omdat ze wil weten. Dat vraagt om discipline, maar levert rust en vertrouwen op. Gebruikers merken dat hun input telt, en management weet waar ze op kunnen rekenen.
Goed testen is ook vooruitdenken
De beste livegangen zijn niet foutloos, maar voorspelbaar. Wie test, weet wat er kan gebeuren en heeft daar een plan voor. Testen is niet bedoeld om fouten te vermijden, maar om ze te begrijpen voordat ze invloed hebben op je organisatie.
Bij VOXTUR zien we dat organisaties die testen serieus nemen, sneller groeien en minder tijd kwijt zijn aan nazorg. Ze bouwen niet alleen systemen, maar ook vertrouwen. En dat is misschien wel de belangrijkste opbrengst van allemaal.
